Nieuwe Nederlanders: ‘Waarom gaat alles hier zo vroeg dicht..?’

Ongeveer eens in de zes weken vindt er in de Trouwzaal van het raadhuis een ceremonie plaats waarbij zogenaamde ‘nieuwe Nederlanders’ de eed afleggen en zich vanaf dat moment officieel Nederlands staatsburger mogen noemen. Ze zijn afkomstig uit alle windstreken en hebben verschillende redenen waarom ze graag Nederlander wilden worden. Met regelmaat geven we op AalsmeerVandaag ruimte aan deze in Aalsmeer of Kudelstaart woonachtige nieuwkomers. Wie zijn deze mensen, wat is hun achtergrond, waarom kwamen ze naar Nederland en wat vinden ze van Aalsmeer? Deze keer vertelt de van oorsprong Iraanse Morteza Baloochi over zijn beweegredenen om Nederlander te worden.

Door: Jan Dreschler. Zijn naam is Morteza Baloochi. Zijn wieg stond in Iran waar hij de eerste 28 jaar van zijn leven doorbracht. Tien jaar geleden kwam hij naar Nederland. Half juli werd hij Nederlander.

De nieuwe Nederlander blijkt een gastvrije sportieve 38-jarige die de taal uitstekend beheerst en leuk kan vertellen. We bespraken de plechtigheid van de naturalisatie. “Het vond plaats in het gemeentehuis. Zo’n tien nieuwe Aalsmeerders legden de eed of de belofte af bij de burgemeester en daarna ontvingen we een certificaat en waren officieel Nederlander. Daarna was het de hoogste tijd voor een hapje en drankje. Het was gezellig.”

Lange weg
De weg daar naar toe was wel lang. Het was de liefde die Morteza naar Nederland bracht na Facebookcontact met een Iraanse die al langer in Nederland woonde. Na vijf jaar was hij een eind op weg om ingeburgerd te raken toen het huwelijk strandde. “Dan heb je opeens geen recht meer op verblijf. Gelukkig kwam er een nieuwe liefde in mijn leven, een al genaturaliseerde Slowaakse en kwam het toch nog goed.”

Om Nederlander te worden moet je natuurlijk wel de inburgeringscursus met goed gevolg hebben afgelegd. “Dat was voor mij niet zo’n groot probleem. Ik interesseer me voor mijn nieuwe land en heb heel veel Nederlandse contacten, zodat ik me de kennis die nodig is voor het examen geleidelijk in de praktijk verwierf.”

Ook met de taal ging dat zo. Geld voor een taalcursus was er die eerste jaren niet dus Morteza ging werken in een supermarkt en leerde door het veelvuldig contact met klanten de Nederlandse taal. Dat was vooral in Heemskerk, waar hij de eerste vijf jaar woonde. Na een jaartje in Amsterdam Geuzenveld kwam hij naar Aalsmeer, waar hij met zijn vriendin een appartement heeft in de Stationsstraat boven Müller Banket. Dat hij zo goed Nederlands spreekt komt ook wel doordat hij consequent weigert iets anders te spreken. Ook met zijn Slowaakse vriendin wordt er uitsluitend Nederlands gesproken.

Boekwinkels
Morteza werd geboren in Garmsar. Garm betekent warm in het Iraans en dat is het er volgens hem ook. Een temperatuur van 50 graden Celsius is in de zomer niet ongewoon. “Maar,” zegt hij, “het is niet te vergelijken met de vochtige Nederlandse warmte. Het is veel beter te verdragen.”

Vanaf zijn geboorte heeft hij 28 jaar in Iran gewoond, doorliep er het normale onderwijs en stroomde door naar de universiteit waar hij afstudeerde in Business Management. Na zijn afstuderen was hij eigenaar van twee boekwinkels, waar vooral studieboeken werden verkocht. Hij geeft toe dat je niet alles kon verkopen wat je wilde. Er was wel enige censuur. Het gaat over het bewind in Iran. Morteza is zich bewust van het beeld dat er in het westen over zijn land bestaat en in bepaalde opzichten klopt dat ook wel.

“Tegelijk,” zegt hij, “zo lang je je niet met politiek bezig houdt is Iran best wel veilig. Ook hangt lang niet iedereen het Islamitische geloof aan, maar vrouwen moeten zich wel aan de kledingvoorschriften houden.”

Scheidsrechter
Tegenwoordig werkt hij part-time in de kop van Noord Holland als operator kwaliteitscontrole bij een bedrijf dat de pizza’s en salades voor Albert Hein verzorgt. Maar er is een andere kant aan Morteza en dat betreft voetbal. Vanaf zijn zeventiende is hij verknocht aan die sport. Een van zijn baantjes in Iran was bijrijder op een ambulance, iets wat niet echt iets voor hem was. Daardoor kwam hij soms wel in het stadion en ‘scheidsrechter-zijn’ leek hem iets heel moois. Hij stapte naar de Iraanse voetbalbond en volgde met goed gevolg de opleiding en floot daarna wedstrijden op hoog niveau. Maar toen hij in Nederland kwam zei de KNVB “aan diploma’s hebben we niets, laat het maar zien op het veld.” En dus mocht hij starten op het laagste niveau en klom geleidelijk op.

AZ Alkmaar
Wat dat betreft kwam dromen uit zijn jeugd op wonderlijke wijze uit. Ooit had hij tegen zijn zusje gezegd: “later dan spreek ik een taal die niemand hier kan verstaan en rijd ik een auto met een buitenlands kenteken…”

Een ander bijzonder feit was dat hij net als de andere jongens vroeger veel met een Playstation speelde en bij het voetbalspel FIFA steevast koos voor de club AZ. Hij had geen idee waar die club gevestigd was (wie heeft in Iran ooit van Alkmaar gehoord?), wist niet waar Nederland was of welke taal er werd gesproken. Wat een belevenis was het om later voetbalwedstrijden te mogen fluiten in het AZ stadion en met de spelers in het Nederlands te discussiëren over hun overtredingen.

Nieuwe uitdaging
Sinds Corona is hij als scheidsrechter gestopt, maar daar is wel iets anders voor in de plaats gekomen,  namelijk de organisatie van voetbalkampen in Turkije. Dat behoeft enige uitleg. Het doel is om Nederlandse talentscouts en makelaars op het gebied van voetbal in contact te brengen met jonge spelers uit Iran die aantoonbaar talent hebben. Iraniërs kunnen niet zonder visum naar Nederland  komen, maar wel naar Turkije. Door kampen te organiseren (in 2022 driemaal) kunnen de jonge spelers laten zien wat ze kunnen en worden er contacten gelegd. Morteza organiseert dit alles via zijn eigen bedrijf Axi Techno Sport. “Het mooiste zou zijn om dit in Iran zelf te organiseren en daar ben ik dan ook mee bezig.”

Vriendelijk
Nederland vindt hij een fijn land om in te wonen en na Heemskerk is Aalsmeer zijn favoriete plaats. “Het is hier veilig, de mensen zijn vriendelijk en alles is goed georganiseerd. Ik heb ook nooit te maken gehad met enige vorm van discriminatie.”

Er zijn wel aspecten die hem als Iraniër opvallen, zoals het feit dat het openbare leven hier zo vroeg stopt. “De meeste winkels gaan dicht. Om zes uur wordt er gegeten en daarna begint de avond. Dat is toch wel erg vroeg. De huizen worden maar spaarzaam verlicht en als men het echt gezellig wil maken worden er kaarsen aangestoken. Iraniërs houden van veel licht en het leven gaan na zes uur gewoon door.”

Duur
Dat alles in Nederland zo duur is valt ook op. In Iran kost benzine vijf cent per liter. Waarom moet het hier dan zo duur zijn terwijl het door dezelfde partijen op de markt gebracht wordt? En wat het openbaar vervoer betreft: “Ik reisde laatst door Iran met een luxe trein. De rit duurde 900 kilometer en het kostte drie euro.”

En dan is er natuurlijk het weer. Het interview vindt plaats op een buitengewoon natte dag, maar ook zonder dat zegt Morteza: “ik kom uit een warme stad en ik hou van een zomer waarbij je je jas gewoon drie maanden in de kast kunt laten hangen.”

Maar de voordelen in zijn nieuwe land wegen volgens hem ruimschoots op tegen die paar nadelen.

(Foto’s Jaap Maars)