Nieuwe Nederlanders: ‘We dachten: hier willen we wonen’

Door: Jan Dreschler. De Oekraïense Anna Iievlieva en haar twee dochters werden vorige maand officieel Nederlander tijdens de tweemaandelijkse naturalisatieceremonie in het raadhuis. Echtgenoot en vader, Dmytro, was nog niet zo ver. Hij loopt achter met de inburgeringscursus en dat heeft alles te maken met de oorlog.

Anna (42) en haar gezin zijn nu zes en een half jaar in Nederland. Dmytro werkte in Oekraïne voor een toeleveringsbedrijf van Adidas als software ontwikkelaar. Hij werd door zijn werkgever uitgenodigd om naar Duitsland of naar Nederland te komen om daar werkzaam te zijn voor het bedrijf zelf. Anna had grote voorkeur voor Amsterdam boven Duitsland. Haar redenering was: “In Nederland spreekt iedereen Engels en kan ik dus snel aan het werk, terwijl ik in Duitsland qua taal helemaal opnieuw moet beginnen.” Bovendien was ze al eens in Nederland geweest en het viel haar op hoe mooi onze kleine land is.
Na haar komst naar Nederland werkte ze eerst nog voor een Amerikaanse vestiging, maar stapte al snel over naar een Nederlands bedrijf. “Bij het Amerikaanse bedrijf werd er veel thuis gewerkt, maar ik wilde tussen de mensen zijn om Nederlands te leren. Ik werk nu in een klein bedrijf wat actief is in de voedselindustrie.”

Geen vrijheid en veel armoede
Anna kende weinig stabiliteit in haar leven. Haar jeugd was een jeugd van voortdurend verhuizen. Haar vader was militair en Oekraïne was nog onderdeel van de Sovjet-Unie. Dat betekende dat hij overal gestationeerd kon worden en zijn gezin moest mee. Zo is Anna geboren in Tsjecho-Slowakije, maar woonde ook helemaal in Vladivostok en eindigde in het plaatsje Poltawa in Oekraïne. Daar ontmoette ze ook haar man en zijn ze getrouwd.

Het was in haar jonge jaren heel anders dan nu. Er was geen vrijheid en wel veel armoede. Er waren geen jeans, geen supermarkt, er was maar heel weinig. “Mijn kinderen Victoria (12) en Katarina (6) hebben een totaal andere jeugd.”

Toen Oekraine zelfstandig werd waren de eerste tien jaar heel moeilijk. Noodgedwongen moest Anna gaan werken in het buitenland en dat werd in haar geval Denemarken, waar ze schoonmaakwerkzaamheden deed. Ze kon er op den duur een studiebeurs krijgen en ging studeren. Vijf jaar later was ze afgestudeerd in de marketing.

‘Alles werd anders met de oorlog’
In de periode van 2005 tot 2014 was het goed toeven in de jonge staat Oekraïne en zeker in de IT. “We hadden het prima. Maar in 2014 werd alles anders met de oorlog, eerst in de Krim en daarna in de Dombas. Toen het aanbod kwam om in het buitenland te gaan werken, was dat ook wel een extra overweging. Tegelijkertijd hadden we niet het idee dat dat voor altijd zou zijn.”

Dat Dmytro nog geen Nederlander is geworden heeft alles te maken met de oorlog die in februari 2022 begon. Precies op dat moment waren ze met het gezin op skivakantie in Oekraïne. Nadat de oorlog was uitgebroken konden ze niet meer terug. Uiteindelijk mochten vrouwen en kinderen wel het land verlaten, maar moesten de mannen blijven. Dat was een moeilijke situatie.

“Ik overwoog om terug te gaan, maar moest dan de grens over waar mensen al twee dagen in de rij stonden te wachten bij een temperatuur van tien graden onder nul. Dat wilde ik mijn kinderen niet aandoen. We zijn toen ook nog een poosje gebleven, maar half maart zijn we dan toch maar teruggegaan naar Nederland. Dmytro moest nog anderhalf jaar in Oekraïne blijven en werkte daar op afstand voor zijn bedrijf. Ondertussen hebben we met behulp van een advocaat kunnen regelen dat hij op legale wijze het land kon verlaten.”

Enthousiast over Aalsmeer
Anna was daardoor langer in Nederland en ook veel verder met haar inburgering en kon samen met de kinderen de Nederlandse nationaliteit verkrijgen. Dmytro is nog bezig met de inburgeringscursus.

Anna is ontzettend enthousiast over Aalsmeer. “De eerste twee jaar woonden we in Amstelveen. Dat was net een slaapstad van Amsterdam. Toen besloten we in Aalsmeer iets te kopen. We waren een keer op het strandje bij de watertoren en het was er zo gezellig, fantastisch gewoon. We dachten: hier willen we wonen. We hebben een huis gekocht in het Ketelhuis en wonen met heel veel plezier in Aalsmeer. Onze ambitie is om hier ook te blijven. Onze kinderen zijn inmiddels voluit Nederlands dus wij blijven ook.”

Geen onverschilligheid
De charme van Aalsmeer is volgens Anna dat het een betrekkelijk kleine plaats is, “maar wel heel levendig, dus heel anders dan Amstelveen. Er gebeurt hier van alles en we hebben ook veel contact met de buren. Mensen in Aalsmeer zijn op elkaar betrokken. Aalsmeerders willen ook graag in hun eigen woonplaats blijven wonen en hebben dan ook gelijk een liefde voor dat dorp. Er is geen onverschilligheid met betrekking tot de woonomgeving. Dat waardeer ik enorm omdat ik door de vele verplaatsingen door de Sovjet-Unie eigenlijk nergens geworteld ben.”

‘Mensen groeten elkaar’
Er zijn nog wel veel verschillen tussen Oekraïne en Nederland. Oekraïne is een jong land, dus nog lang niet zo ontwikkeld. De communicatie met de overheid is een stuk ingewikkelder dan hier. Er zijn ook veel inkomensverschillen, veel meer dan in Nederland. Het schoolsysteem is hier veel beter, de mensen groeten elkaar op straat en zijn veel opener. Bij Oekraïners is dat minder. Daar is het toch altijd eerst enige achterdocht en moet je vertrouwen eerst verdienen.”

Er zijn meer dingen waar het gezin aan moest wennen. “Als je samen eet, dan wordt in Oekraïne de tafel vol gezet met allerlei etenswaren, terwijl het in Nederland allemaal wat meer afgepast is. Ook de gordijnloze ramen in de avonduren is iets waar we aan hebben moeten wennen. Maar inmiddels zijn we zo ingeburgerd dat we zelf ook de gordijnen niet meer dicht doen.”

(Foto’s: Arjen Vos)