De kas in met… Lennard van der Weijden

Vlak voor kerst doken we nog even de kas in van Jan de Boer van de firma Barendsen Bloemen. De ijsbloemen zaten nog net niet op de ramen maar klappertanden was het wel in het glazen huis. Als gast hadden we dit keer Lennard van der Weijden uitgenodigd. De Kudelstaartse kweker van Phalaenopsis is pionier op het gebied van warmtewinning. Op inventieve wijze wordt zijn kwekerij op temperatuur gehouden. Ook houdt Van der Weijden zich bezig met biologische kweek van orchideeën

 

Voor Lennard van der Weijden (48) stammend uit een kwekersfamilie, stond het niet direct vast voor het vak van grootvader en vader te kiezen. Daar ging heel wat tijd overheen, zegt hij ons die middag, zittend in de inmiddels bij onze lezers bekende kas van directeur Jan de Boer van Barendsen Bloemen.

 

Lennards grootvader Leen was van 1969 tot 1972 bestuurslid van de toenmalige Centrale Aalsmeerse Veiling (CAV). Hij kweekte onder meer anjers en Chrysanten en zoon Sjaak, nu 73, trad in diens voetsporen. Hij was het die de florale bakens verzette en zoals velen in de tachtiger jaren van de vorige eeuw  het toen nog exclusieve product, de orchidee ontdekte.

 

Meest aangevoerde potplant
“Mijn vader had onder meer snij-Cymbidium, Phalaenopsis en Cambria. Hij  begon ook op zoek te gaan in andere landen en was bijvoorbeeld een van de eersten die een Paphiopedilum, het Venusschoentje, uit Laos importeerde,” aldus Lennard.

 

De orchidee en met name de Phalaenopsis, stammend uit de grootste plantenfamilie op aarde (circa 30.000 soorten en variëteiten) is al vele jaren geen exclusief product meer. Phalaenopsis bracht het tot de meest aangevoerde potplant op de Nederlandse veilingen en van een exotisch product kan al lang niet meer worden gesproken. Vrijwel in elke huiskamer prijkt op de vensterbank wel een orchidee en zelfs benzinestations en supermarkten hebben het ooit als tropenplant bestempelde product in de verkoop.

 

Van bankwerker naar kweker
En dan moet je andere wegen kiezen om je te onderscheiden, onderkennen zowel Lennard als Jan de Boer. In de kas van De Boer trekken deze waterkoude middag ook weer allerlei niet-alledaagse gewassen de aandacht.

 

Vraag aan Lennard : Altijd in het familiebedrijf willen stappen?

 

“Eerlijk gezegd heb ik over deze stap heel lang moeten nadenken. Na de HAVO ben ik naar de Hogere Agrarische School in Utrecht gegaan. Toen ik in 1998 ging werken, was het niet in het familiebedrijf. Nee, ik ben vier jaar werkzaam geweest bij de Rabobank. Dan heb je wel te maken met allerlei aspecten van de tuinbouw en krijg je zicht op de agrarische sector. Het zelf ondernemen trok me intussen meer en meer. In 2007 heb ik de overstap gemaakt naar het bedrijf van mijn vader.”

 

Kas zonder gas
Nieuwe inzichten en rigoureuze plannen ontstonden en in 2007 kwam na uiteraard veel overleggen, overwegen, besprekingen voeren met technische en financiële kopstukken een novum tot stand: de kas zonder gas. Daarbij wordt vanaf 150 meter diepte, tussen klei- en zandlagen warm water omhoog gepompt om de kas in de winter te verwarmen. In de zomer is het proces omgekeerd en gaat het om het koel houden van het klimaat. De investering van vijf miljoen was een flinke maar nuttig en nodig volgens Van der Weijden. “De peut raakt een keer op en we wilden daar niet van afhankelijk zijn. Nu verwarmen we gratis.”

 

De Boer vult aan: “We weten allemaal dat het milieu achteruit holt en de fossiele brandstoffen op raken. Deze maatschappelijke discussie is er dagelijks. En we zijn er allemaal van doordrongen dat we moeten bijdragen aan een andere levenswijze, ook een andere wijze van kweken dus.”

 

Een kwekerij van vier en een halve hectare groot die zowel in eigen land als van ver daarbuiten de aandacht trok, kwam tot stand. Op ingenieuze wijze deze kwekerij vol orchideeën laten functioneren zonder de traditionele verwarmings- en koelingsinstallaties, vereist moed, inzicht, visie op de toekomst en de nodige financiële armslag. Het lukte de firma Van der Weijden. Vader Sjaak, nog steeds betrokken bij het bedrijf en zoon Lennard zijn er terecht trots op.

 

GreenBalanZ, zoals het bedrijf zich inmiddels presenteert, werd realiteit. Het onwerkelijk klinkende fenomeen van het opslaan van zomerwarmte en het creëren van ondergrondse grondwaterbronnen maakten het bedrijf tot een nationaal en internationaal milieuvriendelijk baken binnen de agrarische sector.

 

Betrouwbaarheid

“Milieuvriendelijkheid en duurzaamheid staan bij ons voorop bij de productie en dat we alle bekende milieucertificaten en ook de Green Innovation Award Royal Flower Holland Award hebben gekregen, ligt voor de hand,” zegt Lennard. Inmiddels bezit het bedrijf ook het fel begeerde SKAL-certificaat, het EU-bewijsstuk van aantoonbare betrouwbaarheid van een biologisch product. Zelfs wat de hoezen betreft wordt er aan duurzaamheid gedacht. GreenBalanZ werkt met hoezen van biologisch afbreekbaar kunststof. 

 

Unieke positie
Dat ons gesprek plaatsvindt in de bijzondere kas op het veilingdak bij Jan de Boer is wat dat betreft zeer toepasselijk. De directeur van het meer dan 100 jaar oude Aalsmeerse exportbedrijf heeft een scherp oog voor het milieu en voor duurzaamheidsaspecten in met name de tuinbouwsector. Dat er met de Limburgse Lynn Dumoulin momenteel een duurzaamheidstagiaire is aangenomen, zegt wat dat betreft ook veel over het groene hart van De Boer.

 

Bij Van der Weijden GreenBalanZ is men er al geruime tijd in geslaagd in het gevoerde sortiment ( 150 rassen Phalaenopsis) een flink aantal biologische Phalaenopsis te kweken. Hiermee neemt het bedrijf een unieke positie in.

 

Moedige stap
“Wij zijn ons gaan beraden Phalaenopsis te telen zonder de bekende groeimiddelen. Momenteel wordt tien procent van onze Phalaenopsis biologisch gekweekt en streven we komend jaar naar een percentage van vijfentwintig. Wat het verschil is met onze overige productie? De teelt duurt langer, de biologisch gekweekte Phalaenopsis groeit namelijk langzamer. We gebruiken biologische bestrijdingsmiddelen en organische meststoffen. Van ons 100.000 vierkante meter grote bedrijf neemt de bio-afdeling er 10.000 in beslag. Maar de kennis die we op het gebied van bio opdoen, passen we toe in ons hele bedrijf.”

 

“Ik vind het een moedige stap,” zegt Jan, “want je betaalt natuurlijk met zoiets leergeld. GreenBalanZ heeft zich hiermee heel goed geprofileerd en je bent nooit klaar. Ook moet je het zo zien: biologisch kweken is goed, maar je bent niet alleen een geitenwollensokken wereldverbeteraar. Er moet ook geld worden verdiend,” zegt De Boer die, met veel klanten in Zwitserland, het alpenland roemt om zijn vooruitstrevendheid wat betreft het biologisch bezig zijn.

 

Zelf is Barendsen Bloemen voortdurend op zoek naar milieumaatregelen en mede daarom rijden er al enkele milieuvriendelijke bakfietsen rond bij klanten waarmee de bestelde bloemen emissievrij worden afgeleverd. ”Kwaliteit staat bij ons altijd voorop. Maar ook duurzaamheid wordt steeds belangrijker. Daarom past de biologische Phalaenopsis van GreenBalanZ ook zo goed bij ons,“ aldus De Boer.

 

Tekst Leni Paul

 

Foto's: Lennard van der Weijden voor en in de kas met Jan de Boer. Foto onder: in gezelschap van duurzaamheidstagiaire Lynn Dumoulin. Foto's Arjen Vos