Ik moet u iets bekennen. Ik kom uit een typisch arbeidersgezin. Mijn wiegje stond in Amsterdam Noord. Dat is nu the place to be, maar in mijn jeugd wilde je daar niet dood gevonden worden. Wij woonden in een arbeiderswijk, mijn vader zat vaak zonder werk en mijn moeder probeerde de eindjes aan elkaar te knopen. Dat is niet zielig, maar het zorgde er wel voor dat wij als vanzelf op de PvdA stemden.
De Partij van de Arbeid stond ergens voor, kwam op voor de arbeiders en de term solidariteit stond hoog in het vaandel. Dat heeft mij gevormd. Nog altijd heb ik een zwak voor de underdog, voel ik me verbonden met de mensen die het niet breed hebben. Ik denk dat ik om die reden ook ben gaan werken met mensen die moeite hebben zich staande te houden in onze samenleving.
De kloof tussen arm en rijk in onze samenleving wordt steeds groter. De rijken worden rijker en de armen armer. Het klinkt misschien sentimenteel en het lijkt wellicht alsof ik inspeel op onderbuikgevoelens, maar ik heb goede redenen om dit hier op te schrijven.
In mijn ogen zou een zichzelf respecterende overheid de zwakste groepen in onze samenleving moeten ondersteunen. Niet iedereen is gezegend met een goed stel hersenen, of een talent. Er zijn groepen mensen die minder goed voor zichzelf op kunnen komen, die kampen met een handicap, een laag IQ, die ziek zijn of gewoon ouder worden.
Het huwelijk tussen VVD en PvdA heeft een gedrocht van een kind uitgepoept, de Participatiewet. Het woord participatie duidt op participeren, deelnemen. Iedereen moet naar vermogen deelnemen aan het arbeidsproces. Dit heeft grote gevolgen voor mensen met een arbeidshandicap, de zogenaamde WSW'ers, en de mensen met een bijstandsuitkering.
Het zijn, samen met de ouderen en zieken, de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Het vermogen om te participeren is gering vanwege allerlei problematiek. De wet stelt dat de werkgevers verantwoordelijk zijn om banen te creëren voor deze groepen op straffe van een boete van 5000 euro.
En hier wringt wat mij betreft de schoen. De werkgevers zitten niet te wachten op mensen met een arbeidshandicap. Zij betalen zonder omhaal de boete. De mensen met een arbeidshandicap verdwijnen achter de geraniums en doen helemaal niet meer mee in deze samenleving. Wat nou participatie?
De bijstandtrekkers worden harder aangepakt. Ze moeten langere reistijden accepteren of verhuizen als ze elders werk kunnen aannemen. Stel je voor dat je in Kudelstaart woont en productiewerk vindt in Groningen. Je krijgt een contract voor zes maanden. Dan moet je verhuizen. Na dat half jaar wordt je contract niet verlengd. Zit je daar in het hoge noorden, met familie en vrienden in de randstad. Hier is niet alleen niet goed over nagedacht, het is een schande dat de PvdA toestaat dat de zwakste groepen in onze samenleving moeten bloeden.
En nu mijn sentiment. Terwijl de rijken nadenken over welke leaseauto ze zullen bestellen, welk beleggingsfonds het meeste rendement oplevert, of waar ze in de komende winter gaan skiën, mag de oudere, zieke of behoeftige medemens van Jette Klijnsma een groentetuintje aanleggen om in de eigen behoefte te voorzien. En er is toch altijd nog de voedselbank? Niemand hoeft in Nederland honger te lijden, we hebben het goed hier.
Paul Bras is werkzaam in de psychosociale sector. Zette enkele jaren geleden radicaal een punt achter zijn carrière in de banken- en autobranche. Filosofisch type. De goedheid zelve. Warhoofd. Miste bruine kroeg in Kudelstaart – reden om (weer) naar 'de grote stad' te verhuizen. Maar… hij kwam weer terug. Monter.