Niets nieuws onder de zon

In Amerika is de term ‘nieuwscyclus’ al helemaal ingeburgerd: het is, volgens de nette definitie, de tijd tussen twee nieuwsmomenten. Iedere editie van een krant is een volmaking en start van een cyclus, iedere editie van het journaal, en zo verder. Met de komst van het internet, en specifiek twitter, is de hoeveelheid tijd tussen ieder nieuwsmoment inmiddels gedaald tot ongeveer een seconde. Dat is iets waar positieve kanten aan zitten, maar ook een sloot vol haken en ogen. Met name voor de bestaande nieuwsbrengers, zoals de kranten en met name het televisienieuws, is de nieuwe, kortere nieuwscyclus een lastig probleem.

Je zult het niet snel merken aan de nieuwsmedia, maar twitter is stiekem meer vloek dan zegen. Het grote voordeel is overduidelijk: direct het belangrijke nieuws kunnen brengen; directe, individuele interactie met de nieuwsmakers, en altijd en overal ooggetuigen die laten zien wat er daadwerkelijk gebeurt. Klinkt fantastisch, toch?

Het meest in het oog springende probleem is natuurlijk dat een redactie volledig de controle kwijt is. De journalistieke principes van feiten checken, dubbel checken, hoor en wederhoor toepassen, ze vliegen allemaal het raam uit zodra de collectieve nieuwshysterie van twitter om de hoek komt zeilen. Dit is vervelend, maar het is wel belangrijk het grotere plaatje niet uit het oog te verliezen als we ons allemaal vreselijk druk maken over hoe twitter de journalistiek om zeep helpt: het redactiemodel was al jarenlang een langzame dood aan het sterven.

Na iedere grote technische sprong vooruit op mediagebied, volgde een verkleining van de nieuwscyclus. Met iedere verkleining van die cyclus verdween consequent de ruimte in de marges, waarin redacties het langzame, doodsaaie, zeer belangrijke werk deden dat het journalistieke vak definieert. De cyclus krimpt onherroepelijk, en wanneer de cyclus krimpt, verdwijnt de ruimte voor redacties om de daadwerkelijke arbeid die wel degelijk noodzakelijk is voor goede nieuwsgaring uit te voeren. Zoals ik al zei: dit is niets nieuws, dit is een proces dat begon toen de televisiejournaals vaker te zien waren dan de kranten verschenen.

Maar de dood van de redactionele controle is niet eens het grootste probleem voor de moderne journalistiek. Het echte probleem ligt hem in de invloed van die korte nieuwscyclus en sociale media op het gedrag van het nieuws zelf. Dat gedrag is namelijk sterk aan het veranderen. Enerzijds is er de aloude zucht naar sensatie, die naarmate de nieuwscyclus inkort steeds meer ruimte opeist ten opzichte van het daadwerkelijke nieuws. Sensatie was voorheen het voorportaal van het nieuws, het lokkertje waarmee de krant of het journaal de burger naar binnen trok om ze vervolgens met het serieuze nieuws om de oren te slaan. Naarmate de cyclus verkort, is het de ruimte die het ‘echte’ nieuws krijgt ten opzichte van de sensatie die langzaam verdwijnt. In plaats ervan komt meer sensatie, omdat de lezer/kijker anders de interesse verliest en naar een ander kanaal of medium vertrekt.

Deel twee van het echte probleem is een mondiger publiek dat meer dan ooit in staat is zich te laten horen. Het probleem is dat de journalistiek niet zo heel goed weet hoe om te gaan met een mondiger publiek. Interactie met het publiek is iets geweest wat de journalistiek altijd heeft nagejaagd, maar nu zo veel Nederlanders via met name twitter hun mening de ether in werpen, is het moeilijk door de bomen het bos nog te zien. Het internet is, als het om meningen gaat, een hele rare echokamer van (pogingen tot) humor, opzettelijke vijandigheid en primaire reacties.

Daarnaast zet het internetpubliek records als het gaat om korte aandachtspanne, dus discussiëren of verdiepen is er niet bij: reageren en wegwezen is het devies. Ironisch genoeg is het juist dat publiek dat van veel grote media de aandacht krijgt en gebruikt wordt als publieke opiniemeter.

Ik realiseer me, nu ik mezelf dit zie schrijven, dat ik klink als een kwaad oud mannetje dat met zijn vuist schudt naar twitter en roept dat vroeger alles beter was. Naar mijn niet heel bescheiden mening is dat beeld niet helemaal juist, want ik ben niet de enige en zeker niet de slimste persoon die dit roept. Bekijk voor de gein eens een keer programma’s gemaakt door Britse journalist Charlie Brooker over het nieuws en de mediacultuur. Er word ook echt nog wel heel veel goed journalistiek werk afgeleverd, maar je moet er wel echt naar op zoek.

Toch gaat er ook heel veel mis. We verliezen af en toe uit het oog wat er echt belangrijk is op nieuwsgebied, omdat het echte nieuws nu eenmaal niet altijd sexy is. Een week geleden kwam er een VN-rapport uit, dat sprak over ernstige, onontkoombare en onomkeerbare gevolgen van de opwarming van de aarde. Het was een bijzin in een achtuurjournaal dat voornamelijk ging over een of ander vliegtuig dat in de oceaan is gestort, waar we naar op zoek zijn met z’n allen.

Yannick Duport studeert politicologie. Schrijft graag. Publiceerde eerste minicrimi in NieuwNAT: over gedumpt lijk in Seringenpark. Hoopt stiekem op mooie toekomst als misdaadschrijver. Tegendraads. Enige 26-jarige zonder smartphone en twitteraccount.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *





banner_martinez
adv desiree klein
mjk-advies
LJ-de-Vries
S4H
flower art museum
historische tuin
adv-Toneel
banner_martinez
adv desiree klein
mjk-advies
LJ-de-Vries
S4H
flower art museum
historische tuin
adv-Toneel