Luxe

Bijna iedereen in Aalsmeer woont op de bodem van een meer, zoals de Stommeer, de Hornmeer en de Legmeer. Om te voorkomen dat die weer vollopen, moet er constant gepompt worden. Machines van Rijnland houden onze omgeving leefbaar. Dat vinden wij vanzelfsprekend; de enige keer dat wij daaraan denken, is als wij de polderlasten moeten betalen.

 

Als wij ’s morgens opstaan – wij hebben geslapen in een droog warm bed – gaan wij, nadat wij ons hebben ontlast en ontwaterd, onder de douche. Die geeft warm water als wij de kraan openzetten. Daarna zijn er schone handdoeken en schone kleren, die in de wasautomaat zijn gewassen en eventueel in de droger zijn gedroogd. Dat zijn vanzelfsprekende dingen – net als het ontbijt dat wij naar binnen werken.

 

Ik denk aan een passage uit het boek Sapiens: Een kleine geschiedenis van de mensheid van de Israëlische historicus Yuval Noah Harari: ‘Een van de weinige ijzeren wetten van de geschiedenis is dat luxe zich vaak ontwikkelt tot noodzaak en dan weer nieuwe verplichtingen schept. Zodra mensen gewend raken aan een bepaalde luxe, gaan ze die voor lief nemen. Daarna gaan ze erop rekenen.’

Er zijn steeds meer zaken in ons leven vanzelfsprekend. Totdat de stroom een keer uitvalt, de waterleiding knapt, er brand uitbreekt of – wat vooral de ouderen overkomt – een ernstige ziekte toeslaat. Dan merk je dat niets zeker is. Wij hebben elke dag geleefd alsof het de gewoonste zaak van je leven is en vervolgens… wordt alles bijzonder.

 

Wij kunnen ons – tot op zekere hoogte! – inleven hoe het leven is van mensen die het slechter hebben dan wij. Hoe het is om vluchteling te wezen, tot een onderdrukte minderheid te behoren of om een cycloon of een tsunami over je heen te krijgen. Wij kunnen daar kennis van nemen op een van de zevenennegentig tv-kanalen die wij kunnen ontvangen.

 

opwarmen

‘Hoe gaat het?’ – ‘Het gaat goed; verder gaat het slecht.’

Het gaat goed met ons; het gaat slecht met de wereld. Als jaren geleden las ik van een klimatoloog die uitlegde dat als wij nu, allemaal, ophouden met het verbranden van fossiele brandstoffen, de aarde nog honderden jaren zal doorgaan met opwarmen.

 

Je kunt problemen proberen op te lossen door ze te ontkennen. Youp van ’t Hek schrijft in de NRC: ‘Volgens dorpsgek Trump en zijn vriendjes loopt het niet zo’n vaart met het milieu. Dat veel te linkse Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 was en is volgens hen nergens voor nodig. … Zo varen we binnenkort via de Noordpool naar Japan. Gewoon binnendoor! Dat scheelt hectoliters diesel. Pure milieuwinst.’

 

De Amerikaanse journaliste Elizabeth Kolbert schreef een aantal boeken over het klimaat, waarvan er twee in het Nederlands zijn vertaald: Dreigend klimaat –

de gevolgen van het menselijk gedrag op het klimaat, en wat we eraan kunnen doen uit 2006 en Het zesde uitsterven: hoe de mens even catastrofaal is als de asteroïde die de dinosauriërs wegveegde uit 2014.

 

Zij legt niet alleen uit waarom het klimaat verandert, maar ook waarom we het zo moeilijk vinden klimaatverandering te bevatten. Het klimaat van vandaag weerspiegelt de keuzes van onze ouders, zegt ze. ‘Als CO2 wordt toegevoegd aan de atmosfeer, kost het de aarde decennia – in technische zin, millennia – om een nieuw evenwicht te bereiken,’ De effecten die we vandaag zien, zijn het ‘product van opwarming die twintig of dertig jaar geleden onontkoombaar was geworden, en de opwarming die we vandaag veroorzaken, zal pas volledig gevoeld worden als de kleuters van vandaag de middelbare leeftijd hebben bereikt. We leven dus in het klimaat van het verleden, maar de tragiek van het klimaat: als de uitstoot stopt, gaat de opwarming door; we hebben de toekomst van het klimaat al bepaald.’

 

duurzaamheid

Van Parijs naar Aalsmeer is het maar een kleine stap. Een jaar na het Klimaatakkoord is hier het Duurzaamheidsbeleid Aalsmeer vastgesteld in de gemeenteraad. In kenmerkend klerkenproza wordt gezegd: ‘Met dit beleid wordt juist flexibel ingespeeld op de nieuwste ontwikkelingen. In het duurzaamheidsbeleid ligt de focus niet alleen op het thema energie, maar ook op de sociale en economische kant van duurzaamheid. Hierbij maken we onderscheid in drie pijlers:

 

-Inclusieve stad;

-Circulaire economie;

-Onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen.

 

We gaan daarbij meer dan voorheen uit van People, Planet, Profit. De drie pijlers van het beleid versterken elkaar. Werken aan duurzaamheid levert bijvoorbeeld niet alleen winst op voor het milieu, maar inspireert en verbindt mensen en is ook goed voor de portemonnee. Dit geld kan weer ingezet worden om te werken aan sociale duurzaamheid. Dat klinkt wellicht wat vaag maar we hanteren ook heel concrete, ambitieuze doelstellingen. Zo willen we als gemeente in 2040 onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen. Bij zo’n ambitie hebben we de gehele Aalsmeerse samenleving nodig.’

 

feest

Te vrezen valt – nee, te verwachten is! – dat we de luxe waaraan we gewend zijn geraakt, niet meer kunnen missen (Harari). Maatregelen die nu genomen worden – zoals afvalscheiding, isolatie, fossiele brandstoffen afschaffen – hebben pas na duizenden jaren niet te stuiten opwarming effect (Kolbert).

 

Zolang wij leven, kunnen wij van elke dag dat wij in luxe verkeren, genieten. Er is vuurwerk, de Braderie, de Feestweek, de Pramenrace. Elke dag is er één – en een feestdag telt dubbel.

 

Schiphol barst uit elkaar met meer dan een half miljoen vliegbewegingen en Irma gaat van Sint Maarten op bezoek in Florida – op weg naar Trump.

Laten wij dansen op de vulkaan. Zo lang het kan. Na ons de Zondvloed.

 

Pierre Tuning is journalist. Vele jaren redacteur bij het NOS Journaal. Gerespecteerd raadslid van D66, later PACT, inmiddels geen lid meer. Liefhebber van jazz, steekt dat niet onder stoelen of banken. Polijst zijn teksten. Houdt van een biertje. Eigenwijze kerel.