Pierre’s Pennenstreken: ‘Spelen’

Door: Pierre Tuning. Pennenstreek 456. Wat is de overeenkomst tussen toneel, muziek en voetbal? Ze worden ‘gespeeld’ – en daarom plaatsen ze ons even in een andere wereld dan de ingewikkelde werkelijkheid van alledag, die ‘maatschappij’ of ‘samenleving’ wordt genoemd. Misschien geldt voor alle vormen van ‘kunst’ en van ‘sport-en-spel’ dat ze nauwkeurig afgepaalde, eenvoudige regels volgen.

Je kunt nog zo tegen het regiem in Qatar zijn en tegen de corruptie van de FIFA, op het moment dat er binnen de lijnen van het groene grasveld wordt gespeeld, gelden alleen de regels van het voetbalspel. Dat betekent, dat de tegen elkaar spelende ploegen duidelijk van elkaar te onderscheiden moeten zijn en de keepers ook. Het moet niet uitmaken welke kleuren van de regenboog hun outfit heeft, mits de scheidsrechter het verschil kan zien. En of een ploeg rouwbanden draagt of de aanvoerder een One Love-armband, doet niet ter zake. Als het spel er maar niet door wordt beïnvloed…

Daarom is het een grof schandaal dat de FIFA een ‘gele kaart’ dreigt uit de delen aan spelers die zo’n armband wél dragen. Dat is volstrekt tegen de regels van het spel, die bepalen, dat alleen de scheidsrechter een gele kaart mag trekken tegen een speler die een grove overtreding heeft begaan. En niemand anders! In het tv-programma ‘Even tot hier’ zong Jody Bernal er een vlijmscherp liedje over: ‘Een bandje om de arm. Een minimaal gebaartje. Maar dat mag zelfs ook niet, want je krijgt een kaartje.’

Grondrechten
De maatschappij is ingewikkeld. Rechtsregels en vrijheden botsen soms met elkaar en moeten steeds weer opnieuw getoetst en gedefinieerd worden. De Nederlandse staat en… de staatsburgers(!) hebben een grondwet die de basis legt voor de grenzen die aan ons gedrag worden gesteld – en die desnoods worden afgedwongen met boetes, taakstraffen of gevangenisstraf (eventueel met tbs – terbeschikkingstelling – als de dader ‘ontoerekeningsvatbaar’ is).

‘Elke Nederlander wordt geacht de wet te kennen,’ is een veel gehoorde uitspraak. Maar omdat onze democratische grondrechten niet voor iedereen duidelijk zijn – ook voor mijzelf niet – heb ik eens nagezocht, hoe het zit. Het resultaat van die naspeuringen is hieronder te lezen (klik vooral eens op de links):

Artikel 1 van de Grondwet:
Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

Deling der machten (Trias Politica):

• de wetgevende macht: het parlement, Provinciale Staten, gemeenteraad, algemeen bestuur waterschap
• de uitvoerende macht: de regering, Gedeputeerde Staten, college van B&W, college van dijkgraaf en heemraden
• rechtsprekende macht: rechters en officieren van justitie

De Trias Politica in de Nederlandse Grondwet

Staatsmonopolies:

• Het geweldsmonopolie van de overheid is belegd bij de politie en de krijgsmacht.
• Volgens Elias hangt het belastingmonopolie nauw samen met het geweldsmonopolie dat de overheid doorgaans ook heeft: de door belasting opgehaalde gelden stellen de overheid in staat het geweldsmonopolie te handhaven, terwijl het geweldsmonopolie op zijn beurt de overheid in staat stelt het belastingmonopolie te handhaven.

Vrijheden:

• vrijheid van meningsuiting, mits niet wordt opgeroepen tot geweld tegen anderen; Artikel 7
• vrijheid van vereniging, mits die niet gepaard gaat met intimidatie en geweld jegens anderen; Artikel 8
• vrijheid van vergadering en betoging; Artikel 9
• vrijheid van godsdienst, mits deze zich niet schuldig maakt aan intimidatie, geweld, of dreiging van geweld; Artikel 6
• vrijheid van beweging, mits deze geen inbreuk vormt op andere individuen; Artikel 83
• vrijheid van bezitsvorming, mits deze rechtmatig is verkregen en geen inbreuk maakt op de vrijheid van bezitsvorming van anderen; Artikel 14, Artikel 19, Artikel 20
• vrijheid van pers en media, mits deze zich niet schuldig maken aan geweldsopruiing en intimidatie of dreiging met geweld van anderen; Artikel 7
• vrijheid van onderwijs, mits deze zich niet schuldig maakt aan geweld, bedreiging van geweld of intimidatie; Artikel 23

Ja, ik weet het – en ik heb het aan den lijve ondervonden in de tijd dat ik gemeenteraadslid was – ook politiek is een spel. Maar het gaat wél om de knikkers!