Ruim 40 jaar lang bleef het 75.000 kilo zware gevaarte verborgen onder het Ringvaartwater. Afgelopen vrijdag takelde een reusachtige kraan van de firma Mammoet de balgstuw omhoog. Onder de vele toeschouwers bevond zich ook J.C. Buijze, de inmiddels 90-jarige ontwerper van de mechanische waterkering.
Het terras van dominee Edjan Westerman van de Dorpskerk was ingericht als publieke tribune. De buurt liep namelijk uit voor het spektakel en de dominee was zo gastvrij om de belangstellenden een goed uitzicht te gunnen. Voor de bedenker van de balg was helemaal een ereplaats ingericht. Vanuit een tuinstoel kon de ingenieur het schouwspel uitstekend volgen. Zijn verwondering is groot wanneer het 30 meter lange en 6 meter brede zwarte gevaarte als een soort onderzeeboot boven de waterspiegel getild wordt. Met helder witte letters staat daar ’75.000 kg’ op geschilderd. Zo duidelijk leesbaar dat het lijkt alsof het er gisteren op gezet is. Maar niets is minder waar. Het was in 1970 dat de kunstmatige dam op deze plaats werd afgezonken.
Schulpstuw
“Vanaf midden jaren ’60 zijn er zes van dergelijke stuwen in Noord-Holland geplaatst. Onder meer in de Ringvaart maar ook in het Noordhollands Kanaal,” weet Buijze te herinneren. Ter illustratie laat hij een aantal tekeningen zien waarmee de werking van de stuw duidelijk wordt. Bij een dijkdoorbraak stroomt het water met hoge snelheid weg. De ‘schulpstuw’, zoals hij officieel heet, klapt langzaam open, vult zichzelf met water en blokkeert vervolgens de watergang. Als civiel ingenieur heeft Buijze destijds octrooi aangevraagd voor dit systeem.
Belemmering
Sinds de plaatsing van de stuw is het apparaat vier keer getest. Bij de laatste test bleken de kleppen niet goed terug te vouwen waardoor er een belemmering voor de doorvaart bestaat. Dat was de reden dat de stuw tijdelijk verwijderd is. De klus is vrijdag in een halve dag geklaard. De stuw werd door een 40 meter hoge kraan op een ponton getild en naar Rotterdam getransporteerd. Daar wordt het de komende tijd gerepareerd.
Volgens woordvoerster Marjorie Teunis van Waterschap Rijnland zal de stuw in december of januari terugkeren. Nu maar hopen dat de dijk het tot die tijd niet begeeft…
Foto boven: de balgstuw is boven water; onder: dominee Westerman voorziet ingenieur Buijze van koffie.Zie ook de galerie hieronder. (foto’s Arjen Vos)
95