Door: Jan Dreschler. Het is woensdagmiddag in de voormalige bibliotheek van Kudelstaart: Place2bieb. Veertien enthousiaste kinderen verzamelen er zich en de sfeer zit er meteen goed in. Het is de Kudelkunstklub. Op het programma staat de creatie van een wezen op vier benen. Kunstenaar Femke Kempkes geeft uitleg hoe je met ijzerdraad een skelet kan maken en daaromheen een fantasiebeest kunt vormen. De kinderen zijn één en al aandacht. Ook het aspect veiligheid komt langs. Werken met scherpe materialen mag alleen onder strikte voorwaarden. De Kudelkunstclub is een initiatief van Cultuurpunt Aalsmeer in samenwerking met Femke Kempkes
Madelief Spiekerman, sinds 1 april verbonden met Cultuurpunt Aalsmeer legt uit: “Cultuurpunt is een gesubsidieerde organisatie die door middel van onder andere kunst positieve veranderingen in de samenleving wil stimuleren. Dit wordt gedaan door een klein team van medewerkers. Behalve de leiding is er iemand belast met de public relations en zijn er twee cultuurverbinders, één voor jongeren en één voor de amateurkunst. Daarnaast schakelen we allerlei mensen in voor het behalen van onze doelstelling. Aalsmeer heeft heel wat kunstenaars en op sommigen doen we een beroep als docent. Met Femke hebben we het getroffen. Zij is iemand met een perfecte combinatie van creativiteit en goed met kinderen om kunnen gaan.”
Vooral meisjes
Het idee voor de club is afkomstig van één van haar voorgangers. Er werden vanuit het Cultuurpunt al veel workshops georganiseerd op diverse gebieden waaronder knutselen. De gedachte ontstond om een lessenreeks te doen: de Kudelkunstklub. Dit begon in februari. Er waren zoveel aanmeldingen dat er na een tweede nu al een derde cursus gehouden wordt. Dit keer zijn er onder de veertien deelnemers vooral meisjes. De vorige cursus was dat volgens Madelief precies andersom. “Toen is bij de werving de nadruk gelegd op zagen en timmeren en dat trok veel jongens aan. Dit keer werd de nadruk gelegd op knutselen en daar kwamen meer meisjes op af.”
Veel natuur en creativiteit
Madelief vertelt over de verschillende initiatieven die er nog meer zijn waaronder een speciaal project in de laatste week van de zomervakantie, waarbij vier dagen achter elkaar op het eiland van Femke Kempkes kunst wordt gemaakt. En zo komen we bij Femke, geboren in Kudelstaart, beeldend kunstenaar die studeerde aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunst, waar zij ook haar lesbevoegdheid behaalde. Zij woont en werkt op een stuk land aan het Jaagpad dat aan alle kanten door water wordt omgeven, een eiland. Er is daar veel natuur en creativiteit.
Creativiteit neemt dramatisch af
Femke werkt graag met kinderen. “Kinderen zijn nog creatief,” zegt ze. Zij vindt dit dan ook een mooi project. Het gaat haar erom een goede mix te vinden tussen kinderen techniek bijbrengen en hen tegelijk laten experimenteren. “Werken met kinderen is iets waar je ook zelf heel veel van leert. Van jongs af aan ben je creatief en later leer je dat min of meer af door de manier waarop we ons onderwijs hebben ingericht. Er is onderzoek dat aantoont dat de creativiteit bij kinderen tijdens de schoolleeftijd dramatisch terugloopt. Er wordt geleerd dat er maar één goed antwoord is en ‘kijken bij een ander’ is verboden.”
Ze noemt de gerenommeerde Duitse kunstenaar Joseph Beuys van wie de belangrijkste uitspraak is: ‘elk mens is een kunstenaar’. Femke vervolgt: “Daarom is met kunst bezig zijn op jonge leeftijd zo belangrijk. Als je de creativiteit van kinderen kunt behouden, dan heb je in de toekomst creatieve mensen. Eigenlijk zou elke CEO van een bedrijf een poosje met jongeren moeten werken om dat te beseffen.”
Goede knutseljuf
Terug naar de Kudelkunstclub. Deelneemster Frederique zegt: “het is leuk om hier te zijn Creatief zijn, dat kan thuis ook, maar hier heb je veel spullen om iets mee te doen.”
Stacey, die vraagt of haar naam wel goed gespeld wordt, zegt: “Ik maak hier allerlei dingen, dat vind ik leuk. Het is ook leuk voor in mijn kamer. En ik vind Femke een hele goede knutseljuf!”
IKEA kast
Daniëlle noemt het anders: “Ik maak kunst.” Er ontstaat een discussie over wat nu het verschil is tussen knutselen en kunst. Daniëlle: “Knutselen is dat wat je maakt en kunst is als het klaar is.” Volgens Femke ligt dat een slagje anders. Volgens haar is knutselen iets maken volgens een bepaald stramien of instructie. Ze noemt bijvoorbeeld een IKEA kast in elkaar zetten, terwijl kunst iets is wat vooral jezelf komt. “En met kunst wil je iets bereiken. Je wilt de wereld een beetje mooier maken.”
Vertellen van verhalen
Femke Kempkes is een veelzijdig kunstenaar. “Aan de academie ben ik breed opgeleid, in eerste instantie als beeldhouwer, maar ik ben altijd blijven leren en heb er voor gekozen om verschillende materialen te gebruiken. Voor mij gaat het bij kunst eigenlijk om het vertellen van verhalen. Kunst is de manier waarop jij er voor kiest om dat verhaal te maken. Het ene verhaal vraagt om uitwerking in porselein en voor het andere is brons het beste materiaal.
Femke noemt zichzelf een autonoom kunstenaar. Op vele gebieden actief binnen de kunstwereld in Aalsmeer, maar ook daarbuiten. Zo maakte zij lichtprojecties voor het Amsterdam Light Festival en is nu bezig met een bijdrage voor het Glow festival in Eindhoven.
Kunst zit dicht tegen wetenschap aan
Op de vraag waar ze bij dat alles het meeste trots op is blijft het even stil. Uiteindelijk zegt ze: “ik ben er misschien wel het meeste trots op dat ik een dochter van mijn vader ben. Hij was natuurkundige, maar ging op latere leeftijd filosofie studeren. Hij heeft me leren luisteren, aanschouwen, onderzoeken en niet direct ingrijpen of ergens iets van vinden. Ik vind dat kunst ook dicht tegen wetenschap aan zit, want alle goede kunst begint met zorgvuldig onderzoek. Dan pas kun je het ‘verhaal’ gaan maken,” aldus een veelzijdig en bevlogen kunstenaar.
(Foto’s Jaap Maars, zie ook d egalerij onder de advertentie van Meer voor Fietsen)