Op zondagavond 4 mei vinden er in de gemeente op drie locaties herdenkingsbijeenkomsten plaats voor de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. De officiële gemeentelijke dodenherdenking is bij de gedenksteen voor Aalsmeerse oorlogsslachtoffers bij het gemeentehuis op het Raadhuisplein.
De Dorpsraad Kudelstaart en het wijkbestuur van Oosteinde organiseren eveneens herdenkingen. Die in Kudelstaart vindt plaats bij het Propeller-monument in de Schweitzerstraat. In Oost wordt de herdenking gehouden bij het Hell’s Fury-monument aan het plantsoen in de H. Buismalaan.
Op elke locatie klinkt om één minuut voor acht het taptoesignaal, waarna om precies 20.00 uur de gebruikelijke twee minuten stilte volgt. Na afloop daarvan klinkt het Wilhelmus en zijn er kransleggingen. Iedere wijk heeft verder zijn eigen programma. Hieronder de grove invulling per locatie.
● AALSMEER-DORP gedenksteen
19.35 uur Muziek van muziekvereniging Flora.
19.40 uur Gemeentelijke vertegenwoordigers, leden van het het seniorenplatform, leerlingen van de basisscholen De Brug en Zuidooster en familieleden van de gesneuvelden verzamelen zich bij de gedenksteen.
19.45 uur Scholieren lezen gedichten voor en burgemeester Jobke Vonk houdt een toespraak.
20.00 uur Twee minuten stilte. Na het loslaten van de vredesduiven leggen de burgemeester en raadslid René Martijn (namens de gemeente), Janny oosterloo en Elly Vermeulen (namens de senioren) en scholieren (namens de jongeren) kransen, die worden aangegeven door scouts van de Scouting Wiol & Willem Barendsz-groep. Na afloop daarvan is er voor familieleden en andere belangstellenden gelegenheid tot het leggen van bloemen, onder muzikale begeleiding van Flora.
● KUDELSTAART Propeller
19.35 uur Robert Uytenbogaardt van de dorpsraad houdt een toespraak. Daarna is er een voordracht door OBS-leerlingen en voert raadslid Eppo Buskermolen namens de gemeente het woord.
20.00 uur Twee minuten stilte. Na afloop onder meer kransleggingen. Aalsmeers Harmonie verzorgt de muziek rond de plechtigheid.
● AALSMEER-OOST Hell’s Fury monument
19.30 uur Muziek van mannenkoor Con Amore en harmonieorkest Sursum Corda.
19.35 uur Welkomstwoord van voorzitter Sem van Hest van wijkbestuur Oosteinde. De raadsleden Jop Kluis en Dirk Stoker spreken vervolgens namens de gemeenteaad. Christa Kuitert van het wijkbestuur draagt een gedicht voor.
20.00 uur Twee minuten stilte. Na afloop onder meer kransleggingen en muziek door koor en orkest.
Idee achter monumenten
Waar staan de monumenten in Kudelstaart en Oost voor? De propeller in Kudelstaart verwijst naar de Nieuw-Zeelandse bommenwerper die op 17 december 1942 een noodlanding in de Westeinder maakte. Precies 45 jaar later, in 1987, is de propeller geplaatst als eerbetoon aan de bemanningsleden van het vliegtuig. Het monument, in 1988 geadopteerd door de OBS Kudelstaart, staat in de centrale groenzone langs de Schweitzerstraat in Proosdij.
Het gedenkteken in Oost staat voor de omgekomen bemanningsleden van de in de Tweede Wereldoorlog neergeschoten Amerikaanse bommenwerper Hell’s Fury. Het vliegtuig werd op 13 december 1943 getroffen door Duits luchtafweergeschut op Schiphol, waarboven het zijn bommen losliet. Zes bemanningsleden verloren daarbij het leven, captain Stanford overleefde het drama en werd krijgsgevangen gemaakt.
Bij het bouwrijp maken van Nieuw- Oosteinde werden brokstukken van het vliegtuig gevonden. Aangemoedigd door een idee van de stichting Crash '40-'45, die zich ten doel stelt het verhaal achter vliegtuigwrakken uit de oorlog te achterhalen, heeft de gemeente ervoor gezorgd dat er in 2011 in Oost een monument geplaatst werd.
Adoptie voor holocaustmonument
In het kader van de 4-meiherdenking heeft de gemeente deze week drie namen van Aalsmeerders geadopteerd voor het Holocaust Namenmonument. Ze zijn in 1943 omgekomen in het vernietingskamp Sobibór. Het gaat om Esther Rootveld (2 april 1943), Leo Maurits Meijer (2 juli) en Johanna Helena Meijer-Meijer (9 april). Op het nieuwe monument komen alle namen van Nederlandse slachtoffers van de jodenvervolging die geen eigen graf hebben.
Sinds 2006 werkt voorzitter Jacques Grishaver van het Nederlands Auschwitz Comité aan de oprichting van een monument met de namen van alle 102.000 Joden en 220 Sinti en Roma die in de oorlog zijn weggevoerd en vermoord. Als het aan hem ligt, wordt het holocaustmonument in september 2015 onthuld. Het ontwerp zal van Daniel Liebeskind zijn.
Foto: herdenking op het Raadhuisplein enkele jaren geleden (archief AV)
● Klik hier voor recent artikel over 'scholieren en dodenherdenking'