‘Blijf verhalen vertellen’ rode draad op drie 4-meiherdenkingen

Vandaag is het groot feest vanwege 70 jaar bevrijding. Maar gisteravond werd op drie locaties in Dorp, Kudelstaart en Oost stilgestaan bij het juk waaronder ook Aalsmeer in de Tweede Wereldoorlog gebogen ging. Dat gebeurde overal op waardige wijze, met aangenaam weer als flinke opsteker.

De belangstelling was groot. Zo waren er op het Raadhuisplein bij de gedenksteen voor de elf Aalsmeerse oorlogsslachtoffers een kleine vijfhonderd belangstellenden, merendeels ouderen maar ook behoorlijk wat kinderen.

Leren van oorlog
Tegen achten lazen acht leerlingen van de groepen 8 van De Wegwijzer en De Hoeksteen bij het gemeentehuis een eigen gedicht over oorlog en vrijheid voor. “Vandaag staan we allemaal op en zeggen we tegen oorlog stop,” dichtte Davey.

Pieter vond dat “we” moeten “leren” van de oorlog, om een “goede toekomst” mogelijk te maken. “Want door naar het verleden te kijken ontdekken we wat we wel en niet moeten doen.”

Ongemakkelijke vragen
Dat was precies ook de boodschap van locoburgemeester Ad Verburg, die een misser (hij had ongelukkigerwijze de verkeerde speech voor zich en moest zelf een kopie uit zijn auto halen) goedmaakte met mooie woorden. “Het is belangrijk dat wij elkaar verhalen blijven vertellen, want wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst,” stelde hij.

“Herinneringen aan de oorlog kunnen pijnlijk en verdrietig zijn. Verhalen over de oorlog kunnen tot ongemakkelijke vragen leiden. Nog steeds. Pas als we dat achter ons hebben, zijn we weer echt vrij,” zei hij, doelend op een Joods spreekwoord.

Vrijheid
Op die manier kun je volgens Verburg weer “vrij naar ons eigen verleden” kijken. “Vrij om de waarden te kunnen zien waar mensen in de Tweede Wereldoorlog hun leven voor gaven. De waarden van een samenleving waarin ieder mens dezelfde rechten heeft, waarin we vrij zijn om te geloven en te zeggen wat we willen.”

De locoburgemeester legde een direct verband tussen 1940 en de huidige tijd door erop te wijzen dat “dagelijks honderden vluchtelingen in Europa aankomen”, op de vlucht voor geweld.

Blijvende worsteling
“Is hun vrijheid en recht op een menswaardig leven ook onze zorg? Of geven wij alleen om onze eigen vrijheid? Het zijn vragen waar we toen én nu weer mee worstelen.”

Verburgs oplossing was helder: door de verhalen over de gruwelijkheden te blijven vertellen “blijven we zien wat er gebeurt als er geen vrijheid is en tolerantie en respect uit onze samenleving verdwijnen”.

Omlijsting
Terwijl muzikanten van Sursum Corda bij het raadhuis voor de muzikale omlijsting zorgde, deden Sursum Corda-collega's en mannenkoor Con Amore dat in Oost bij het monument Hell's Fury.

Marcel de Nijs van wijkbestuur Aalsmeer-Oost sprak een gedenkwoordje evenals Dirk van Willegen en Ton Smit, namens de gemeente. Drie kinderen droegen zelfgemaakte gedichten voor.

Propeller
Bij het monument de Propeller aan de Schweizerstraat in Kudelstaart trad Hans Vonk van de Dorpsraad Kudelstaart op als gastheer bij de Dodenherdenking. Muziekvereniging Flora verzorgde er de muziek.

Namens het gemeentebestuur stond Wilma Scheltema onder andere stil bij het feit dat de propeller afkomstig is van een Nieuw-Zeelandse bommenwerper die een noodlanding moest maken in de Westeinder en waarvan de piloot opgepakt werd door de Duitsers.

Een jaar na de plaatsing van dit gedenkteken in 1987 heeft de OBS Kudelstaart het monument geadopteerd – het sein om steeds opnieuw een actieve bijdrage te blijven leveren aan de 4-meiherdenking. Zo lazen drie OBS-kinderen gisteren hun, ook hier emotionele, gedichten voor.

Indrukwekkend
Op alle drie de herdenkingsplaatsen werd het nationale volkslied gezongen en werden kransen gelegd. De twee minuten stilte werden zowel in Dorp, Oost als Kudelstaart op indrukwekkende wijze ingeleid door de taptoeblazers, respectievelijk Anneke Wies-Blom, Jean-Pierre Grannetia en Franka du Pau.

De twee minuten stilte waren het mooiste moment van de 4-meiplechtigheden. Het wás stil, op de vogels, een enkel vliegtuig, een voorbij razende brommer en enkele hun weg vervolgende auto's na.

Foto's: (voorpagina) kranslegging in Oost; (boven) de scouts brengen een 'troep saluut' bij het gemeentehuis, (onder) herdenking rond de propeller in Kudelstaart. (foto's Jaap Maars, Arjen Vos, Ilse Zethof, zie ook de gallery)