Rouwkas biedt troost in donkere dagen

Door: Jan Dreschler. Van 14 tot 29 december komt er een ‘Kas voor Rouwen en Vieren’ te staan op het Driekolommenplein. Het plan van Aalsmeer over Hoop is in een vergevorderd stadium maar er zijn nog wat uitdagingen.

December betekent voor veel mensen een tijd van licht, warmte en onderlinge betrokkenheid. Maar dat geldt niet voor iedereen. Als je een geliefde mist, je gezondheid gaat achteruit of er zijn andere tegenslagen die je in de weg zitten, dan kunnen juist die laatste weken van het jaar een zware tijd zijn. Er is dit jaar iets nieuws voor wie tegen die dagen opziet, een ‘rouwkas’, dat wil zeggen een plek waar je kunt rouwen en vieren, centraal in het dorp en dagelijks geopend. Het motto zegt: ‘De kas is van niemand en hij is er voor iedereen!’

Amsterdammer van het Jaar
Het oorspronkelijke idee van de ‘rouwkas’ is afkomstig van de Amsterdammer Rikko Voorberg. Hij is van huis uit theoloog en vooral ook verbinder tussen mensen. Al vaker viel hij op door ‘out of the box’-initiatieven. Met het initiatief van de rouwkas, wat hij startte in coronatijd, werd hij recent Amsterdammer van het Jaar. Vanuit Aalsmeer is er contact met hem. Dit jaar zijn er al dertien plaatsen verspreid door het land waar een dergelijke kas gestalte krijgt, waaronder dus Aalsmeer.

‘Kascommissie’
In elke gemeenschap zijn er mensen die een behoefte signaleren en de handen uit de mouwen steken om er iets aan te doen. Martine van Soest, Ellen Vollmuller en Arjen Vos namen in Aalsmeer het voortouw, inmiddels aangevuld met Agnes Kombrink en Albert Oost. Zij noemen zich: ‘de kascommissie’. Ellen: “Twee jaar geleden is al geopperd om een rouwkas te plaatsen in Aalsmeer. Binnen de werkgroep van Aalsmeer over Hoop, een samenwerkingsverband van zes Aalsmeerse kerken, was er bij sommige deelnemers enthousiasme voor dit plan en bij anderen minder. Besloten werd om het door te schuiven. Dit jaar zijn alle bezwaren weggevallen, mede door het succes in andere plaatsen. We zijn ook heel blij dat inmiddels ook andere kerken in Aalsmeer en Kudelstaart enthousiast zijn geworden om mee te doen.”

Luisterend oor
Hoe gaat het eruitzien? Op het Driekolommenplein, tussen gezondheidscentrum en gemeentehuis komt een kasconstructie van zes bij zes meter te staan, omgeven door een aantal dennenbomen. De kas wordt op passende wijze ingericht en iedereen is twee weken lang elke dag tussen 13 en 20 uur welkom om binnen te lopen. Er zijn op elk moment enkele vrijwilligers aanwezig die, indien gewenst, een luisterend oor kunnen bieden. Voorts is er de mogelijkheid om een kaarsje te branden, iets op een lint te schrijven of iets te noteren in het herinneringsboek dat de toepasselijke naam ‘kasboek’ heeft gekregen. Af en toe zullen kleinschalige activiteiten plaatsvinden, bijvoorbeeld een voordracht, zang of pianospel.

Geen koffieplek
De vrijwilligers die deelnemen aan het project worden daar van tevoren voor toegerust. Het gaat daarbij over de vraag wat er van je wordt verwacht en hoe je je moet opstellen om de juiste sfeer te scheppen en tegelijk het initiatief geheel bij de bezoekers te laten en hen alle ruimte te bieden. “Er wordt geen koffie geschonken,” zegt Martine, ”ook al om te voorkomen dat het een gezellige koffieplek wordt. De focus ligt uitsluitend op rouwen en vieren.”

Goede herinneringen
Rouw is iets wat zich op allerlei manieren manifesteert. Ellen: “We brengen rouw vaak als eerste in verband met een overlijden, maar dat hoeft niet. Rouw kan zijn het verlies van een geliefde maar ook rouwen om het verlies van een baan of gezondheid. Kortom, alles waar je verdriet over hebt en wat een gevoel van verlies geeft. Het heeft ook iets te maken met terugzien op hoe het was. Dat kunnen ook goede herinneringen zijn. Zoals bijvoorbeeld iemand schreef: ‘Ik rouw dat je er niet meer bent maar ik vier dat ik je gekend heb.’”

Donkere dagen
Dat het oorspronkelijke idee is ontstaan vanuit de kerken wil niet zeggen dat het uitsluitend iets is voor christelijke mensen. “Integendeel,” geeft Ellen aan, “ons gaat het er juist om dat er voor iedereen plek is om te herdenken in de donkere dagen aan het einde van het jaar.”

‘Iets nieuws in Aalsmeer’
Wanneer zijn we blij met het resultaat? Martine zegt: “het gaat ons niet in de eerste plaats om het aantal bezoekers. Al is het er maar een handje vol, als zij het gevoel hebben ‘ik mocht er even zijn’ en ‘het was waardevol voor me’ dan zou de missie geslaagd zijn. Tegelijk zijn we ook wel nieuwsgierig hoe het zal gaan. Het is iets nieuws in Aalsmeer.”

Uitdagingen
De voorbereidingen zijn in volle gang maar er zijn nog de nodige uitdagingen. Ellen: “Er is nog aardig wat geld nodig voor dit initiatief. De kerken dragen bij en de gemeente heeft een subsidie beschikbaar gesteld. Daar zijn we heel blij mee. Maar we doen hierbij graag een oproep aan inwoners en ondernemers om het project financieel te steunen zodat we echt kunnen zeggen dat het niet alleen vóór maar ook dóór iedereen is.”

Ook wil de ‘kascommissie’ in contact komen met mensen die mee willen doen in de kring van vrijwilligers. Het heeft de voorkeur als er niet alleen vrijwilligers deelnemen vanuit de kerken, maar uit alle delen van de Aalsmeerse gemeenschap.

Klik hier om een bijdrage te doen via de fundraisepagina.
Wie interesse heeft om als vrijwilliger mee te doen, kan een e-mail sturen naar: rouwkasaalsmeer@gmail.com

(Foto’s/video: Jaap Maars en Arjen Vos)