Aalsmeers oudste vereniging verlangt naar vorst

Het huidige bestuur van IJsclub Uiterweg met Ursula Hooijman, Luci Beumer, Gert Lanser en voorzitter Frans van Mierlo

Door: Jan Dreschler. Ze vormen het  dagelijks bestuur van de oudste vereniging van Aalsmeer, de ijsclub Uiterweg, opgericht op 9 januari 1889. IJs is er de laatste jaren niet veel, maar wel enthousiasme bij het bestuur en een trouw lidmaatschap van de 420 leden waaronder zo’n 45 vrijwilligers. Met voorzitter Frans van Mierlo, secretaris Luci Beumer-Persoon, penningmeester Ursula Hooijman en erelid Gert Lanser wordt teruggekeken, maar ook vooruit.

In de oprichtingsakte van 1889 staat ‘De ijsclub stelt zich ten doel, zooveel als in haar vermogen is, van het ijsvermaak te profiteren en tevens edel en nuttig werkzaam te zijn’ Door de jaren heen is dat verschillend ingevuld met toertochten en wedstrijdrijden waar ook flink mee verdiend kon worden. Maar ook was er allerlei ander vermaak op het ijs.

Bestuur in de jaren ’40 met Gerrit Hansen, Albert Keessen en Han Joore

Als er geen ijs was, werd er een spelavond belegd waarbij er volgens stichtingsakte in elk geval ‘moest worden gedomineerd en gepandoerd’.
Om de contributie hoeft men het lidmaatschap niet te laten, want dat is vier euro per jaar. Daarmee word je wel lid van de oudste vereniging van Aalsmeer met een jaarlijkse ledenvergadering, een kraam op de kerstmarkt in de Historische tuin, een website en een Facebookpagina. Aanmelden als lid kan via die website.

Gert Lanser, 61 jaar lid van IJsclub Uiterweg

Elfstedentocht van ’63
Gert Lanser neemt een speciale plaats in binnen de vereniging. Hij deed mee aan de barre Elfstedentocht van 1963 en kan er beeldend over vertellen. “Ze hadden me aangeraden vooral mandarijnen en krenten mee te nemen, maar dat was voor die extreme winter geen goed advies. De mandarijnen waren bevroren en de krenten vond je overal op de baan, want ik was niet de enige die dat advies had opgevolgd.” Na Franeker werd hij van de baan gehaald, zoals zovelen, omdat het weer te slecht was. Hij dacht ‘dit doe ik nooit meer!’ Het leidde er wel toe dat hij gedurende vijftig jaar bestuurslid en voorzitter werd van de ijsclub Uiterweg. Bij zijn afscheid als voorzitter in 2014, tijdens het 125 jarig bestaan, werd hij erelid en kreeg gouden schaatsen. Het waren dan wel zijn eigen oude schaatsen die met goudverf bespoten waren, maar toch.

Schaatsen en zeilen in 2010

Opwinding
We kennen tegenwoordig nog maar weinig strenge winters. De laatste keer dat de ijsbaan open mocht was in 2012. Er was nog wel een ijsweekend in 2021, maar dat was midden in Coronatijd. Desondanks is het bestuur zeer gemotiveerd om de vereniging in stand te houden. En als het eenmaal gaat vriezen “dan begint iedereen te rennen en is de opwinding op de Uiterweg groot.” En als de vorst doorzet, staat de ijsvereniging klaar om de ijsbaan bij Topsvoort te prepareren

Het is wel anders dan vroeger. Vroeger was ijspret meer een georganiseerd geheel. De ijsclubs organiseerden toertochten op de Westeinderplassen. Tegenwoordig beperkt ijsclub Uiterweg zich tot de zorg voor de Topsvoortbaan. “Je bent immers ook verantwoordelijk voor wat je organiseert en we kunnen niet de hele poel bedienen. Vandaag de dag gaat men vaker op eigen gelegenheid het ijs op, al of niet aangemoedigd door sociale media en dat maakt alles minder controleerbaar.”

Wim Kan
Natuurlijk had je vroeger ook wel mensen die op hun eigen houtje aan het schaatsen gingen. Gert Lanser herinnert zich hoe hij een stempelpost bemande op de grote Poel toen Wim Kan langs kwam schaatsen. Ze maakten een praatje en Gert vroeg of Wim ook nog een stempel wilde, maar die had helemaal geen stempelkaart. Ook toen  waren er kennelijk al zwartrijders. Overigens is Wim nog netjes een stempelkaart gaan halen en maakte een compliment over de keurige ijsbaan

De ijsbaan van Topsvoort in 2012

Alma Ata van Aalsmeer
Volgens de KNSB, waar de ijsvereniging lid van is, is de Topsvoortbaan geen natuurbaan of kunstijsbaan, maar een diepwaterbaan. Door zijn beschutte ligging is het dé plek op de Westeinderplassen waar bij vorst het eerste een ijslaag komt en die laag is ook altijd een paar centimeter dikker dan elders op de plas. “Topsvoort wordt wel het Alma Ata van Aalsmeer genoemd.”

IJsclub Uiterweg is overigens niet de enige schaatsvereniging in onze gemeente. Er is er ook een ijsclub in Aalsmeer Oost met eveneens een diepwaterbaan en de VZOD in Kudelstaart die wat meer op het kunstijs te vinden is.

Koek-en-Zopie in 2010

Ouderwetse ijsgezelligheid
De ijsclub heeft heel veel materieel wat opgeslagen is in een nabije schuur. Ze beschikken onder andere over een uitneembare koek en zopie kraam, een aantal sledes en allerlei materiaal om het ijs te prepareren en verlichting aan te brengen. En als er dan eenmaal ijs is en de organisatie heeft de baan in gereedheid gebracht, dan is sprake van ouderwetse ijsgezelligheid. Behalve het schaatsen worden er allerlei dingen georganiseerd, zoals een fakkeloptocht op de schaats en het gebruik van de Seringensleeën. Er is ook een ijshockeyveldje en er wordt aan ringsteken en prikburren gedaan. Dat laatste behelst het je voortbewegen op een klein sleetje met behulp van prikstokken. Als je dat niet gelijkmatig doet, maak je al snel een pirouette. Ook scholen worden in de gelegenheid gesteld om wedstrijdjes te organiseren op de Topsvoortbaan. En er worden enorme hoeveelheden lekkers verstrekt door de koek en zopie, soms wel zeshonderd liter chocomel.

Het bestuur vergadert bij ‘Geluk’ in 1988

Slootje met steigers
Het is ook hard werken. De ijsbaan is tot tien uur ‘s avonds open en daarna gaan de vrijwilligers aan de slag met dweilen en water sproeien om het ijs te repareren De toegankelijkheid is gewaarborgd omdat de familie Otto toestaat dat er meer dan duizend mensen over hun erf komen om te gaan schaatsen. Je komt dan bij een slootje met steigers waar het ideaal is om de ijzers onder te binden en dan strekt zich die sneeuwvrije Topsvoortbaan voor je uit.

Brancardslee
Natuurlijk gebeurden er ook wel eens nare dingen. Vaak ging het dan om gebroken ledematen. Er zijn heel wat ambulances langs geweest om mensen af te voeren die elders op de Poel waren gevallen en per speciale slee naar de Uiterweg werden gebracht. Helaas is dat ook het risico van het schaatsen. De vereniging beschikt over een eigen brancardslede om mensen van het ijs te halen..

Stempelpost tijdens een toertocht

Klaar voor
Door de jaren heen zijn de veiligheidsmaatregelen ook verscherpt. De gemeente kijkt terdege mee. Een strikte eis is dat het ijs tenminste tien centimeter moet zijn wil er iets georganiseerd kunnen worden.

Met zoveel enthousiasme zou je wensen dat het weer eens flink gaat vriezen. Het bestuur is er klaar voor. Ook al heeft elke tijd weer zijn eigen uitdagingen. Hoe ga je bijvoorbeeld de koek-en-zopie organiseren als men gewend is alleen nog maar digitaal te betalen?

IJsclub Uiterweg; een combinatie van pure nostalgie, enthousiasme en de wens om een nieuw hoofdstuk toe te voegen aan de Aalsmeers schaatshistorie.

(Foto’s: Jaap Maars, archief IJsclub Uiterweg en archief AV, zie meer foto’s in de galerij onder de advertentie van Bakkerij Vooges)

 

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *




 

banner_martinez
adv desiree klein
mjk-advies
LJ-de-Vries
S4H
adv flower art 1
historische tuin
adv NOA tekst
banner_martinez
adv desiree klein
mjk-advies
LJ-de-Vries
S4H
adv flower art 1
historische tuin
adv NOA tekst